Potrzebne zmiany systemowe:

1. Skrócenie terminów postępowań
   Zmniejszenie czasu oczekiwania na rozprawy w sądach rodzinnych oraz na badania OZSS/biegłych.

2. Przywrócenie wykonalności orzeczeń sądowych
   Zapewnienie realnego egzekwowania wyroków i postanowień sądowych w sprawach rodzinnych.

3. Penalizacja uporczywego utrudniania kontaktów z dzieckiem
   Wprowadzenie sankcji takich jak grzywny, mandaty, czy prace społeczne wobec osób celowo łamiących postanowienia sądu.

4. Zmiany w wysokości wymiaru kontaktów taty z dzieckiem – Obecnie przyznawany tatom czas z dzieckiem jest często niewystarczający – standardem stają się kontakty ograniczone do co drugiego weekendu. Taki model kontaktów jest dalece niewystarczający i nie odzwierciedla rzeczywistego znaczenia obecności ojca w życiu dziecka. Domagamy się zmian w orzecznictwie i podejściu instytucji, które uwzględnią potrzebę równoprawnego udziału obojga rodziców w wychowywaniu dziecka – również po rozwodzie lub rozstaniu.

5. Uzależnienie kontaktów z dzieckiem od udziału w terapii w przypadku uporczywego i celowego utrudniania kontaktów
   Wobec rodziców, którzy notorycznie i celowo utrudniają kontakt dziecka z drugim rodzicem, należy wprowadzić obowiązek udziału w specjalistycznej terapii rodzinnej lub indywidualnej. Przywrócenie pełnych kontaktów rodzicowi alienującemu  powinno być możliwe dopiero po przedstawieniu pozytywnej opinii z terapii, potwierdzającej zmianę postawy i gotowość do współpracy w zakresie dobra dziecka i odbudowy relacji rodzinnych.

6. Uznanie pojęcia „alienacja rodzicielska” jako rzeczywistego zjawiska
   Dopuszczenie użycia tego terminu w sądach jako narzędzia identyfikacji problemu świadomego odcinania dziecka od drugiego rodzica.

7. Ograniczenie wpływu stereotypów płciowych w orzecznictwie rodzinnym
   Konieczne jest eliminowanie uprzedzeń, które automatycznie zakładają, że jeden z rodziców (najczęściej matka) jest lepszym opiekunem – decyzje powinny być oparte wyłącznie na dobru dziecka.

8. Wzmocnienie nadzoru nad OZSS i podniesienie kompetencji pracowników
   Wprowadzenie obowiązkowych szkoleń oraz mechanizmów kontroli jakości pracy biegłych i psychologów.

9. Monitoring błędów proceduralnych
   Ustanowienie mechanizmu niezależnego monitorowania rażących uchybień w procesach sądowych.

10. Uznanie uporczywego i celowego utrudniania kontaktów za przemoc psychiczną
    Postulujemy, aby uporczywe i świadome utrudnianie kontaktów dziecka z drugim rodzicem zostało prawnie uznane za formę przemocy psychicznej. Taka kwalifikacja umożliwiłaby składanie pozwów cywilnych przez poszkodowanych rodziców i dawała realne narzędzie prawne do ochrony więzi rodzinnych. To konieczny krok w kierunku uznania alienacji rodzicielskiej jako poważnego naruszenia praw dziecka i drugiego rodzica.

11. Wprowadzenie opieki równoważnej jako standardu
    Bazując na opracowaniach, m.in. dr Honoraty Janik-Skowrońskiej, należy uznać opiekę naprzemienną jako domyślne rozwiązanie.

12. Szybsza reakcja na naruszenia postanowień sądowych i na składanie fałszywych zeznań
    Zapewnienie mechanizmów pilnej interwencji w przypadku nagłego utrudniania kontaktów – w trosce o ochronę więzi z dzieckiem.

13. Zwiększenie świadomości specjalistów
    Przeprowadzenie szkoleń dla sędziów, kuratorów i biegłych na temat znaczenia więzi dziecka z obojgiem rodziców.

14. Równowaga w postrzeganiu ról rodzicielskich
    Przeciwdziałanie stereotypom i zapewnienie równego traktowania obojga rodziców przez mediatorów, biegłych i kuratorów

15. Obowiązkowe szkolenia dla sędziów z zakresu roli ojca w życiu dziecka oraz rozpoznawania zjawiska utrudniania kontaktów z dzieckiem
    Wprowadzenie regularnych i obowiązkowych szkoleń dla sędziów orzekających w sprawach rodzinnych, dotyczących znaczenia obecności ojca w życiu dziecka oraz potrzeby równowagi w wychowaniu. Szkolenia powinny obejmować także praktyczne techniki rozpoznawania przypadków celowego i uporczywego utrudniania kontaktów z dzieckiem – tak, aby możliwe było szybkie i adekwatne reagowanie już na wczesnym etapie postępowania, chroniące dobro dziecka i jego więzi z obojgiem rodziców.

16. Objęcie specjalną procedurą spraw bez porozumienia w zakresie kontaktów z dzieckiem
    W przypadku braku porozumienia między rodzicami co do kontaktów z dzieckiem, sprawa powinna być rejestrowana w specjalnym systemie przy Ministerstwie Sprawiedliwości i natychmiast obejmowana opieką interdyscyplinarnego zespołu specjalistów (psychologów, mediatorów, prawników). Celem jest przyspieszenie procedury, zminimalizowanie szkód emocjonalnych dziecka oraz ochrona i odbudowa więzi rodzinnych jeszcze przed rozpoczęciem lub w trakcie postępowania sądowego. (Postulat nazwany – „Ustawa Olusiowa”)

17. System oceny jakości pracy biegłych i OZSS przez strony postępowania
    Po każdej opinii strony postępowania powinny móc wyrazić ocenę jakościową pracy biegłych — tworząc system transparentności i odpowiedzialności.

18. Ograniczenie możliwości przeciągania postępowań przez jedną stronę
    Wprowadzenie mechanizmów zapobiegających celowemu odwlekaniu spraw rodzinnych przez stronę, która nie respektuje kontaktów lub utrudnia procedury.

19. Publiczny rejestr biegłych sądowych z informacją o ich specjalizacji i doświadczeniu
    Strony powinny mieć dostęp do informacji o biegłych i OZSS, by mieć pewność, że powierza się sprawę kompetentnym osobom.

20. Wprowadzenie proponowanych zmian w sposób szybki i skuteczny, z uwzględnieniem dobra dziecka jako nadrzędnej wartości
    Każdy dzień opóźnienia we wdrażaniu koniecznych reform to nieodwracalna strata dla wielu dzieci i ich ojców. Dlatego postulujemy, aby wszystkie proponowane zmiany zostały wprowadzone w sposób sprawny, z pełnym zaangażowaniem odpowiednich instytucji, tak aby ograniczyć skalę cierpienia i wykluczenia rodziców z życia dzieci. Dobro dziecka nie może czekać.

21. Opracowanie i wdrożenie rozwiązania pomostowego dla rodziców aktualnie izolowanych od dzieci mimo pozytywnych wyroków sądowych
    Państwo powinno natychmiast objąć specjalną pomocą tych rodziców oraz ich dzieci, którzy – pomimo korzystnych orzeczeń – od lat nie mają możliwości budowania lub odbudowywania relacji. Potrzebne jest systemowe, tymczasowe rozwiązanie „pomostowe”, umożliwiające bezpieczne kontakty i wsparte profesjonalną opieką pedagogiczno- psychologiczną. Inicjatywa ta powinna być w pełni finansowana z budżetu państwa. Każdy dzień zwłoki oznacza dalszą traumę i pogłębianie izolacji emocjonalnej dziecka oraz rodzica. 
    
    POBIERZ PDF